Winnaars profielwerkstukprijs 2023-2024
HAVO: Mirte Bakker & Maaike Ploeg – Verdwijnt het Texelse dialect?
Begeleid door: mevrouw Valkenburg-Koops (OSG De Hogeberg)
Steeds minder jongeren spreken van huis uit een dialect, waardoor lokale dialecten dreigen uit te sterven. Zo ook het dialect van Texel. Maar niet als het aan Mirte en Maaike ligt! In hun doordachte en goed uitgewerkte onderzoek zetten zij een enquête uit onder 1266 Texelse respondenten in verschillende leeftijdsgroepen. Jongeren blijken inderdaad minder dialectwoorden te kennen dan ouderen. Nu is woordenschat slechts één aspect van het dialect, maar de kennisafname is symptomatisch voor dialectverlies. Wat valt daaraan te doen? Mirte en Maaike bezoeken de Texelse dialectgroep en formuleren concrete aanbevelingen. Dat getuigt volgens de jury ook van maatschappelijke betrokkenheid.
Download het volledige profielwerkstuk van Mirte en Maaike
VWO: Tijn Vermeulen – Van Tinoko tot High Valyrian: Een onderzoek naar zelfgemaakte talen en hun relatie tot bekende taalsystemen
Begeleid door: Lotte Wijbrands
In zijn creatieve en indrukwekkende onderzoek vraagt Tijn zich af of het mogelijk is om een artificiële taal te creëren die echt zou kunnen bestaan. Het positieve antwoord op deze vraag vindt hij door zijn zelfgemaakte taal
Tinoko – een project van jaren – aan een taalkundige analyse te onderwerpen, evenals de kunsttaal High Valyrian van de bekende taalmaker David J. Peterson. Tijn schroomt daarbij niet om ingewikkelde taalkundige concepten te bespreken. Hij doet dat op een begrijpelijke manier waar menig bachelorstudent nog een puntje aan kan zuigen. De jury bemerkt hier duidelijk de nieuwsgierige onderzoekshouding van een (taal)wetenschapper in de dop!
Download het volledige profielwerkstuk van Tijn
Foto van de trotse winnaar!
(links: Tijn, rechts: docent Lotte Wijbrands)
VWO: Valeria van Halteren, Lize Ketelaars, Daisy Li & Suman Maksoedan – Verbetering van schrijfvaardigheden in vwo 2: implementatie van ChatGPT in de voorbereidingsfase
Begeleid door: Tom Borsten (Koning Willem II College)
Valeria, Lize, Daisy en Suman stellen in hun impactvolle onderzoek een actueel onderwerp aan de orde. Kunnen scholieren in de tweede klas van het vwo tot een beter ‘bouwplan’ voor hun schrijfproduct komen als ze
gebruikmaken van ChatGPT? De jury prijst de concrete onderzoeksvraag, het gedegen literatuuronderzoek, de relevante interviews en het nauwkeurig opgezette experiment. Uit de steekproeven blijkt dat er geen significant
verschil is tussen de kwaliteit van ‘bouwplannen’ die tot stand zijn gekomen met en zonder ChatGPT. Het viertal levert daarmee een nuttige bijdrage aan een urgente discussie binnen het schoolvak Nederlands (en het
schrijfvaardigheidsonderwijs in het bijzonder).
Download het volledige profielwerkstuk van Valeria, Lize, Daisy en Suman
Foto van de trotse winnaars!
Op zaterdag 6 juli waren drie van de vier winnaars te gast bij De Taalstaat op NPO Radio 1 om te vertellen over hun profielwerkstuk. Beluister het fragment
Winnaars profielwerkstukprijs 2022-2023
HAVO: Sanne Rijgersberg & Rebecca van rijn – Nederlands als tweede taal: hoe leren vluchtelingen de Nederlandse taal?
Begeleid door: Esther Hoekstra (Herman Wesselink College, Amstelveen)
“Hoe leren vluchtelingen de Nederlandse taal?” Sanne Rijgersberg en Rebecca van Rijn gingen op zoek naar het antwoord op deze actuele vraag in hun winnende havo-werkstuk. Hiervoor bezochten ze internationale schakelklassen, namen ze mondelinge enquêtes af bij NT2-leerlingen en interviewden ze ervaringsdeskundigen die NT2-onderwijs verzorgen. Ondanks dat een volledig antwoord op de onderzoeksvraag nog uitblijft, laten Sanne en Rebecca in hun werkstuk zien hoe veelomvattend het tweedetaalleerproces is. Ook adviseren ze hun eigen school om ‘NT2-buddies’ in te zetten. Daarmee geven ze niet alleen blijk van maatschappelijke betrokkenheid, maar stippen ze ook een onderwerp aan dat meer aandacht verdient in het schoolvak Nederlands om taalbewustzijn te vergroten.
Download het volledige profielwerkstuk van Sanne & Rebecca
Foto van de trotse winnaars (en een mooie taartfoto)!
(links: Sanne Rijgersberg, midden: docent Esther Hoekstra, rechts: Rebecca van Rijn)
VWO: Joëlle van Dam & Bente Smits – Stereotypering en racisme in zendingsboekjes uit de twintigste eeuw
Begeleid door: Marjon ter Harmsel (De Passie, Utrecht)
In hun werkstuk over stereotypering en racisme in zendingsboekjes uit de twintigste eeuw snijden vwo-leerlingen Joëlle van Dam en Bente Smits een origineel en maatschappelijk relevant thema aan. Ze analyseren op doordachte wijze twee tijdsperiodes aan de hand van nauwkeurig geselecteerd bronmateriaal. Het werkstuk is zeer goed gestructureerd, de onderzoeksvraag is helder en de tekst is prettig leesbaar. Het onderzoek blinkt bovendien uit op methodologisch vlak. Joëlle en Bente combineren een kwalitatieve analyse van close reading met kwantitatieve computationele technieken. Daarbij reflecteren ze ook op de beperkingen van beide methoden. Dit werkstuk ademt kritisch denkvermogen én veelbelovend onderzoekstalent!
Download het volledige profielwerkstuk van Joëlle & Bente
Foto van de trotse winnaars!
(links: Bente Smits, midden: Joëlle van Dam, rechts: docent Marjon ter Harmsel)
Winnaars profielwerkstukprijs 2021-2022
HAVO: Daniëlle de Boer & Jil Mandemaker – Hoe schrijf je een kinderboek?
Begeleid door: Gerbrig van Brug (Regius College, Schagen)
Is er een ‘formule’ voor het schrijven van een kinderboek? Daniëlle en Jil beantwoorden die vraag vol enthousiasme door bestaande kinderenboeken te analyseren en schrijvers en een redacteur te interviewen. Het resultaat: een leidraad voor een goed kinderboek, inhoudelijk én taaltechnisch. Daarbij brengen ze ook nauwkeurig de ontwikkeling, totstandkoming en relevantie van AVI-niveaus in kaart. De leidraad die ze opstellen brengen ze vervolgens op knappe wijze zelf in de praktijk door twee kinderboeken te schrijven. Het profielwerkstuk is voor Daniëlle en Jil een stimulans geweest om vaker te gaan schrijven. Hopelijk kunnen zij met hun bevlogenheid ook andere jongeren inspireren!
Download het volledige profielwerkstuk van Daniëlle & Jil
Foto van de trotse winnaars!
(links: Daniëlle de Boer, midden: docent Gerbrig van Brug, rechts: Jil Mandemaker)
VWO: Daan Croonen & Julius Thijssens – Een kinderboek schrijven over het proces van de ziekte ALS
Begeleid door: Linda de Schrevel & Araya van Leuken (Sondervick College, Veldhoven)
Hoe kun je een begrijpelijk kinderboek schrijven over de ziekte ALS? Daan & Julius hebben in hun profielwerkstuk een bijzondere prestatie geleverd door dit te onderzoeken en vervolgens zelf waar te maken. Ze laten zien hoe ‘gezondheidstaal’ een waardevol instrument kan zijn in de omgang met een ernstige ziekte: een prachtige integratie van taal- en vakonderwijs. Met het bedenken van een narratief rondom ALS begeven zij zich op een interdisciplinair terrein van slecht-nieuwsgesprekken, begrijpelijke taal, en de relatie tussen (voor)lezen, sociaal begrip en empathie. Mede vanwege hun persoonlijke betrokkenheid bij het onderwerp is het resultaat een ontroerend én inspirerend werkstuk.
Download het volledige profielwerkstuk van Daan & Julius
Foto van de trotse winnaars!
(links: Julius Thijssens, midden: docent Linda de Schrevel, rechts: Daan Croonen)
Winnaars profielwerkstukprijs 2020-2021
HAVO: Mara Nulkes & Femke Uijtewaal – Taalontwikkeling: de woordenschatontwikkeling van kinderen in groep 3
Begeleid door: Nienke van Geest (Minkema College, Woerden)
Mara en Femke (eindexamenkandidaten havo aan het Minkema College) deden onderzoek naar woordenschatonderwijs op de basisschool. Hiervoor hebben zij twee verschillende didactieken voor woordenschatonderwijs ontwikkeld, met als basis een zelf geschreven en geïllustreerd prentenboek. De jury schrijft in haar rapport: “Uit dit werkstuk van Femke en Mara blijkt niet alleen veel nieuwsgierigheid en gedrevenheid, maar ook een hoop creativiteit! Het duo heeft een heel mooi en interessant werkstuk gemaakt dat niet alleen taalkundig maar ook pedagogisch relevant is.“ Femke en Mara gaan studeren aan de PABO. De opgedane kennis komt dus rechtstreeks terecht bij de basisscholieren van de toekomst. (lees het volledige juryrapport)
Download het volledige profielwerkstuk van Mara & Femke
Foto van de trotse winnaars!
(links: Mara Nulkes; rechts: Femke Uijtewaal)
VWO: Anne-Sophie van Halsema & Nora Stokvis – Dalende leesmotivatie onder jongeren
Begeleid door: Sylvia Nieuwenbroek (Comenius College, Hilversum)
Nora en Anne-Sophie (vwo-leerlingen van het Comenius College) schreven hun profielwerkstuk over een actueel en urgent onderwerp: de dalende leesmotivatie onder jongeren. Wat moet er veranderen in het voortgezet onderwijs om jongeren aan het lezen te krijgen? Anne-Sophie en Nora beantwoorden deze vraag in een uitgebreide literatuurstudie aangevuld met drie interviews met experts op het gebied van leesbevordering. Over hun werkstuk zegt de jury: “Een zeer geslaagd, duidelijk en goed geschreven profielwerkstuk van twee bevlogen scholieren. De literatuurstudie is heel uitgebreid, maar Anne-Sophie en Nora zijn erin geslaagd de meest relevante informatie voor het werkstuk te selecteren. Het werkstuk is ook een oproep tot actie binnen het onderwijs om leesmotivatie te bevorderen.” (lees het volledige juryrapport)
Download het volledige profielwerkstuk van Anne-Sophie en Nora
Foto’s van de trotse winnaars en hun docent!
(foto’s gemaakt door fotograaf Erik Poort)
Winnaars profielwerkstukprijs 2019-2020
HAVO: Sam Lange & Kirsten de Wit – Ik ben niet dom, ik ben anders
Begeleid door: Ellen Steenvoorden (Helen Parkhurst, Almere)
Uit het juryrapport: “Je hebt van die werkstukken waar het enthousiasme van afspat! Het profielwerkstuk van Sam en Kirsten is zo’n werkstuk. Hun onderzoek onder de titel ‘Ik ben niet dom, ik ben anders’ gaat over dyslexie, een onderwerp waar ze zelf ervaring en affiniteit mee hebben. In elke klas zit wel iemand met dyslexie. Maar is eigenlijk al bekend hoe dyslectische kinderen het beste kunnen worden ondersteund in hun taalontwikkeling? Sam en Kirsten zetten in dit praktijkgerichte onderzoek de stand van zaken op een rijtje en bespreken verschillende hulpmiddelen. “
(lees het volledige juryrapport)
Download het volledige profielwerkstuk van Sam & Kirsten
Bekijk enkele foto’s
VWO: Suzanne Voets – Een nieuwe editie van de Camera Obscura
Begeleid door: Klaas Lintermans (Eckartcollege, Eindhoven)
Uit het juryrapport: “Suzanne heeft een indrukwekkend profielwerkstuk geschreven, waarin zij niet alleen onderzoek heeft gedaan naar de Camera Obscura van Nicolaas Beets, maar ook een eigen editie van de Camera Obscura heeft geschreven met als titel De Toverlantaarn. […] . Ik weet niet of Suzanne van plan is Nederlands te gaan studeren, maar ze laat in elk geval zien dat leesplezier wél hand in hand kan gaan met een interesse voor literair onderzoek en narratologie. Het heel precies uitpluizen van een boek of verhaal kan zelfs een inspiratiebron zijn om zelf te gaan schrijven.”
(lees het volledige juryrapport)
Download het theoretisch kader van Suzannes profielwerkstuk
Winnaars profielwerkstukprijs 2018-2019
HAVO: Sarah Honig & Nienke Streefkerk – Patat of friet
Begeleid door: Marjon ter Harmsel (De Passie, Utrecht)
Uit het juryrapport: “Het profielwerkstuk van Sarah en Nienke gaat over een heikele kwestie die de gemoederen op sociale media behoorlijk verhit: noem je die gefrituurde staafjes nou patat of friet? In eerder taalkundig onderzoek bleek dat daar duidelijke regionale verschillen in zijn. Sarah en Nienke herhaalden dit onderzoek, om te kijken of er inmiddels iets veranderd is, en om te bekijken of ook leeftijd een bepalende factor is in de keuze voor patat of friet. Ze stelden een goed doordachte enquête op die door veel mensen werd ingevuld. Hun profielwerkstuk heeft dus een hoog wetenschappelijk gehalte, en is ook nog eens kraakhelder en bondig geschreven. Een leerzaam werkstuk, of je nou van #teampatat of van #teamfriet bent.”
Download het volledige profielwerkstuk van Sarah & Nienke
VWO: Jildou Boersma, Joram van Doodewaard en Margit Dullaart – Mythewaardig, maar dan zachtaardig
Begeleid door: Mark Nieuwenhuis (ISG, Lelystad)
Uit het juryrapport: “Jildou, Joram en Margit kozen in hun profielwerkstuk voor een eigenzinnige combinatie van Nederlands en Latijn. Om meer jongeren te motiveren voor een keuze voor het gymnasium, hebben ze een aantal mythen uit de oudheid hertaald voor kinderen met verschillende leesniveaus en aangevuld met zelfgemaakte afbeeldingen. De verhalen zelf zijn mooi en lezen prettig, maar belangrijker nog is dat de stilistische keuzes gebaseerd zijn op een grondig literatuuronderzoek naar leesvaardigheid en het meten daarvan. De auteurs mogen trots zijn op deze knappe combinatie van wetenschappelijk en creatief werk!”
Download het volledige profielwerkstuk van Jildou, Joram & Margit